Pomorska - miejsce kaźni i męczeństwa

Gmach przy ul. Pomorskiej 2 wybudowano w latach 1931–1936 z inicjatywy Towarzystwa Obrony Kresów Zachodnich. Mieściła się w nim bursa i schronisko turystycznego dla młodzieży śląskiej studiującej i odwiedzającej Kraków (stąd nazwa Dom Śląski).

13 września 1939 r. budynek został zajęty przez niemieckie formacje policyjne i do 17 stycznia 1945 r. był siedzibą Komendy Policji Bezpieczeństwa i Służby Bezpieczeństwa w dystrykcie Kraków.
Po wojnie Dom Śląski przekazano w administrowanie Lidze Obrony Kraju, która z biegiem czasu stała się formalnym właścicielem obiektu. Od 1981 r. jest to jedyne miejsce pamięci narodowej w Krakowie z czasów II wojny światowej objęte muzealną opieką.

Dom Śląski w latach 1939–1945 był siedzibą Komendy Policji Bezpieczeństwa i Służby Bezpieczeństwa dystryktu Kraków, której wydział IV stanowiła Tajna Policja Państwowa (Geheime Staatspolizei) – gestapo. W Krakowie gestapo stało się głównym narzędziem okupacyjnego terroru i postrachem dla polskiej i żydowskiej ludności miasta.

Budynek Domu Śląskiego był przez cały okres okupacji miejscem kaźni i męczeństwa tysięcy Polaków i osób innych narodowości (liczba więzionych nie jest dokładnie znana).
 
Tutaj, w pomieszczeniach I i II piętra odbywały się przesłuchania osób przywożonych najczęściej z wiezienia przy ul. Montelupich. Natomiast część piwnic, zamieniona na cele, służyła jako areszt. Funkcjonariusze gestapo poddawali więźniów brutalnym i sadystycznym torturom zatrzymane i tu przesłuchiwane. Więźniami byli przedstawiciele wszystkich warstw społecznych, o różnych przekonaniach politycznych, aresztowani za czyny wymierzone w okupanta i jego politykę, czyli niemieckie „dzieło odbudowy Generalnego Gubernatorstwa”.



================================================================

Jest to skrzynka Mistrza Bamboleona, który swoje kesze zakłada w miejscach ciekawych, historycznie ważnych i ... rzadko odwiedzanych. Pomorska jest odległa od rynku o 15 minut spacerkiem (ładnym) - ale niewiele tu turystów. Być może magia Rynku i okolicznych muzealnych atrakcji wciąga? W każdym razie ani Pomorska, ani kino Mikro na Lea (w tym budynku była tzw. katownia) nie jest nagminnie odwiedzana. Dzięki Bamboleonowi keszerzy odwiedzają to miejsce i czasem staną w zadumie nad losem zakatowanych, przesłuchiwanych i przetrzymywanych. W korytarzu wejściowym znajdują się zdjęcia z tego okresu. Smutne miejsce, ale mimo wszystko warte odwiedzenia...

Ilez to razy podchodzilam... ilez to razy zagladalam golebiom pod ogon. Ilez razy podejrzewalam ten patent i nawet podejrzewalam dokladnie to...mylil mnie maly szczegol. Dzis, po rocznym niebycie w krk podeszlam bez nadziei. I jest. Jakim cudem wczesniej go nie widzialam???? Jako ze logbook full a ja i tak bez pisadla...fotolog. Dzieki Bamboleonie. Twoje skrzynki to majstersztyk.

Muzeum Techniki zamknięte

Muzeum Techniki w Warszawie otrzymalo w 1955 r. siedzibe w oddawanym wówczas do uzytku Palacu Kultury i Nauki. Pierwsza wystawa nosila nazwe "Postep techniczny w sluzbie czlowieka". Te date uwaza sie za date reaktywowania placówki po wojnie. Organizatorem wystawy i zarazem pierwszym dyrektorem odrodzonego Muzeum Techniki byl inz. Janusz Ciazkowski (1955-1957). Jego nastepca byl ówczesny docent, pózniej profesor Alfred Wislicki (1957). Kolejno pelnil funkcje dyrektora inz. Czeslaw Lugowski (1957-1972), inż. Jerzy Jasiuk (1972–2013), prof. dr hab. Edward Malak (2013–2015), mgr Piotr Mady (1.04.2015 -...) .

Muzeum Techniki, opierajac sie na doswiadczeniach dzialalnosci zniszczonego w czasie wojny Muzeum Techniki i Przemyslu objelo swa dzialalnoscia organizowanie wystaw stalych oraz zmiennych, gromadzenie zbiorów z dziedziny historii techniki i jej wspólczesnego rozwoju, a takze zbiorów z wybranych dziedzin nauki. Postanowiono takze kontynuowac dzialania na odcinku ochrony zabytków techniki, przy czym w kilku wybranych, szczególnie wartosciowych obiektach Muzeum zorganizowalo swoje oddzialy. Szczególna uwage skoncentrowalo na popularyzacji techniki i niektórych dzialów nauki.

W ciagu ponad 50 lat powojennej dzialalnosci Muzeum Techniki zgromadzilo cenne zbiory, przede wszystkim z zakresu historii polskiej techniki. W zbiorach tych znajduja sie m.in.: kolekcja motocykli ze slynnymi motocyklami marki "Sokól", kolekcja odbiorników radiowych - glównie pochodzacych z krajowej produkcji, kolekcja instrumentów geodezyjnych, kolekcja przyrzadów techniki biurowej, kolekcja mechanizmów grajacych. Niektóre z tych kolekcji sa najwieksze w kraju. Znajduja sie tez w zbiorach obiekty o szczególnej wartosci historycznej, jak np. "Machina rachunkowa" konstrukcji warszawskiego zegarmistrza Izraela Abrahama Staffela czy pierwsza w swiecie reczna kamera filmowa zbudowana przez wybitnego wynalazce z dziedziny techniki filmowej - Kazimierza Prószynskiego.

Muzeum Techniki ma w swej siedzibie w Palacu Kultury i Nauki kilkanascie sal z ekspozycjami o charakterze stalym, ponadto organizuje systematycznie ekspozycje czasowe. Niektóre z tych ekspozycji mialy znaczenie ogólnokrajowe i weszly do historii polskiego muzealnictwa technicznego, np. "Anatomia czasu" - poswiecona róznym aspektom czasu jako pojecia fizykalnego, problemu technicznego i spolecznego czy wystawa "Sojuz-Apollo" - zorganizowana z okazji wspólnego lotu obu tych statków kosmicznych. W ostatnich latach duze znaczenie maja coroczne wystawy poswiecone polskim wynalazkom wyróznionym na swiatowych wystawach innowacji i wynalazczosci.

Muzeum prowadzi nadal intensywna dzialalnosc oswiatowa, przy czym w okresie ferii letnich i zimowych realizowane sa specjalne programy dostosowane do gustów zwiedzajacych.

W 2016r. Zarząd Pałacu Kultury i Nauki wypowiedział Muzeum Techniki umowę najmu. Jest to spowodowane dużymi zaległościami w spłacaniu czynszu przez placówkę. Dowiadujemy się też, że muzeum nie dostało dotacji od Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Wszystko wskazuje na to, że Muzeum, dla którego specjalnie wybudowano część Pałacu Kultury i Nauki, właśnie upada. Obecnie ma juz zaległości w wypłacaniu pensji pracownikom, a cały dług muzeum wynosi 3,5 miliona złotych. Najpóźniej w lutym rozpoczną się zwolnienia grupowe i - najprawdopodobniej - będzie to koniec 62-letniej historii muzeum.

I nastąpił smutny koniec. 30/06/2017 Muzeum zostało zamknięte.

Tekst i zdjęcie pochodzi z:

https://www.geocaching.com/geocache/GC33XDB_warsaw-museum-of-technology?guid=29a78e18-def3-4bc4-8115-6d6119e804d4

Muzeum Lotnictwa

Powstanie Muzeum związane jest z zorganizowaniem w 1964 roku przez Aeroklub Krakowski wielkiej Wystawy Lotniczej na terenie byłego lotniska Rakowice-Czyżyny. W związku z tym do Krakowa od 1963 roku zaczęto zwozić eksponaty lotnicze, które były już wcześniej, od zakończenia działań wojennych, gromadzone z myślą o przyszłym muzeum lotnictwa. Z jego organizacją po zakończeniu drugiej wojny światowej były wielkie kłopoty z uwagi na małe zainteresowanie tym tematem odpowiednich władz. Dopiero warunki stworzone dla tych zbiorów w Krakowie, pozwoliły na realizację tego zamierzenia. 

Eksponaty lotnicze przewiezione do Krakowa w większości były w złym stanie technicznym, nie pozwalającym na ich prezentację. 

Po zakończeniu wystawy lotniczej w 1964 roku, w oparciu o zgromadzone zbiory, powstaje Ośrodek Ekspozycji Sprzętu Lotniczego przy Aeroklubie Krakowskim. Był on w dalszym ciągu wzbogacany eksponatami. 

Muzeum zajmuje mały fragment terenu i część obiektów dawnego lotniska wojskowego Rakowice-Czyżyny. 

Było to jedno z najstarszych stałych lotnisk w Europie. Założone zostało w 1912 roku dla potrzeb lotnictwa Austro- węgier. Należy przy tej okazji przypomnieć o stacjonowaniu na tym terenie na przełomie XIX i XX wieku fortecznego oddziału balonowego 2 Pułku Artylerii Fortecznej twierdzy Kraków. W 1912 roku dowództwo austriackie utworzyło na tym terenie Flugpark 7 razem z całym zapleczem technicznym. W 1917 roku lotnisko na Rakowicach stało się jednym z punktów etapowych pierwszej w Europie regularnej pocztowej linii lotniczej łączącej Wiedeń z Kijowem i Odessą. 

W dniach 30 i 31 października baza lotnicza przechodzi pod komendę polskich władz wojskowych, stając się tym samym pierwszym lotniskiem niepodległej Polski. Zaczęto na nim organizować pierwszą na ziemiach polskich jednostkę lotniczą nazwaną "1 Eskądra Bojowa". W okresie wojny polsko-bolszewickiej działała tutaj "I Niższa Szkoła Pilotów", której zadaniem było szkolenie pilotów dla szybko rozbudowającego się lotnictwa wojskowego. 

Na Rakowicach działały również warsztaty lotnicze remontujące samoloty i ich silniki. Organizowano też w nich ograniczoną produkcję sprzętu lotniczego. W 1921 roku zostaje zorganizowany w oparciu o istniejące zaplecze techniczne 2 Pułk Lotniczy. W połowie lat 20-tych polskie władze wojskowe podjęły decyzję o rozbudowie lotniska. Efektem tego było powstanie drugiego co do wielkości lotniska w Polsce. W 1939 we wrześniu podzieliło los innych polskich baz lotniczych, było kilkakrotnie bombardowane przez niemieckie bombowce. W okresie II wojny światowej lotnisko krakowskie było wykorzystane przez niemiecką Luftwaffe. Stało się jedną z baz lotniczych biorących udział w przygotowaniach do ataku niemieckiego na Związek Radziecki w 1941 roku. W styczniu 1945 roku lotnisko zajęli Rosjanie. W połowie 1945 roku przekazali je polskim władzom wojskowym. W 1963 roku lotnisko Rakowice-Czyżyny zostaje zlikwidowane z powodu rozbudowy kombinatu metalurgicznego i towarzyszących mu osiedli mieszkaniowych. 

Część obiektów dawnego lotniska jest obecnie używana przez Muzeum. Zajmuje ono ocalałe polskie obiekty lotniskowe, w skład których wchodzi duży hangar lotniczy i zaplecze garażowo- Magazynowe, zbudowane na przełomie lat 20- i 30-tych oraz dwa małe budynki zbudowane przez Niemców w okresie ostatniej wojny.

W hangarach dawnego wojskowego lotniska Rakowice-Czyżyny działa jedyne w kraju Muzeum Lotnictwa Polskiego. To stosunkowo mało znane krakowskie muzeum zasługuje na uwagę nie tylko miłośników awiacji. Zalźżek kolekcji stanowiły wraki z różnych zakątków Europy znalezione w magazynach Luftwaffe w wielkopolskim Czarnkowie. Przetransportowano je do Krakowa, a w 1964 r. pokazano po raz pierwszy zwiedzającym. Wśród zgromadzonych eksponatów znajdują się wyjątkowo rzadko spotykane w muzeach Europy egzemplarze aeroplanów. Niektóre z nich to prawdziwe rarytasy, jak oryginalne samoloty, które brały udział w walkach powietrznych w czasie I wojny światowej. Do szczególnie cennych obiektów należą samoloty myśliwskie z okresu II wojny światowej: polski PZL P.11, brytyjski Supermarine Spitfire i niemiecki Messerschmitt Bf 109. 

W muzeum pokazano też repliki pierwszych konstrukcji latających, szybowce, śmigłowce, wojskowe odrzutowce (np. cała kolekcja radzieckich MIG-ów) oraz wycofane z uzbrojenia rakietowe wyrzutnie przeciwlotnicze. Specjaliści i znawcy techniki lotniczej zachwycają się krakowskim zbiorem silników samolotowych. Placówka przedstawia ponad 100 samolotów i innych "powietrznych aparatów", z których wiele odtworzono w trakcie prowadzonych na miejscu żmudnych prac konserwatorskich.

Tekst pochodzi ze strony muzeum

www.muzeumlotnictwa.pl

Al. Jana Pawła II 39  30-969 Kraków 

tel./fax: (012) 642 87 00

Dojazd z Ronda Mogilskiego każdym tramwajem jadącym w stronę Nowej Huty 

Godziny otwarcia

PN: 9:00- 15:30- wstęp wolny (tylko ekspozycja plenerowa) 

Wtorek- piątek: 9:00- 16:00 

Soboty i Niedziele: 10:00- 16:00